Welkom in het jaar 2030.

Welkom in mijn stad – of moet ik zeggen, “onze stad.” Ik bezit niets. Ik heb geen auto. Ik heb geen huis. Ik heb geen apparaten of kleren.

Het lijkt misschien vreemd voor u, maar het is volkomen logisch voor ons in deze stad. Alles wat je als een product beschouwde, is nu een dienst geworden. We hebben toegang tot vervoer, accommodatie, voedsel en alles wat we nodig hebben in ons dagelijks leven. Een voor een zijn al deze dingen gratis geworden, dus het is uiteindelijk niet zinvol voor ons om veel te bezitten.

De communicatie werd gedigitaliseerd en gratis voor iedereen. Toen daarna de schone energie gratis werd, kwam alles in een stroomversnelling. Het openbaar vervoer daalde dramatisch in prijs. Het had voor ons geen zin meer om auto’s te bezitten, want we konden binnen enkele minuten een auto zonder bestuurder of een vliegende auto bellen voor langere ritten. We begonnen ons te verplaatsen op een veel beter georganiseerde en gecoördineerde manier toen het openbaar vervoer gemakkelijker, sneller en handiger werd dan de auto. Nu kan ik nauwelijks nog geloven dat we files en verkeersopstoppingen hebben geaccepteerd, om nog maar te zwijgen van de luchtvervuiling door verbrandingsmotoren. Wat dachten we wel niet?

Soms gebruik ik mijn fiets als ik naar een paar van mijn vrienden ga. Ik geniet van de beweging en de rit. Het geeft me ‘drive’ om te reizen. Grappig hoe sommige dingen nooit hun opwinding lijken te verliezen: lopen, fietsen, koken, tekenen en planten laten groeien. Het is volkomen logisch en herinnert ons eraan hoe onze cultuur is ontstaan uit een nauwe relatie met de natuur.

In onze stad betalen we geen huur, omdat iemand anders onze vrije ruimte gebruikt als we die niet nodig hebben. Mijn woonkamer wordt gebruikt voor zakelijke bijeenkomsten als ik er niet ben.

Af en toe kies ik ervoor om voor mezelf te koken. Het is gemakkelijk – de benodigde keukenapparatuur wordt binnen enkele minuten aan mijn deur geleverd. Sinds het transport gratis is geworden, hebben we al die spullen niet meer in huis. Waarom zouden we een pastamaker en een crêpekoker in onze kasten proppen? We kunnen ze gewoon bestellen als we ze nodig hebben.

Dit maakte ook de doorbraak van de circulaire economie gemakkelijker. Wanneer producten worden omgezet in diensten, heeft niemand interesse in dingen met een korte levensduur. Alles is ontworpen met het oog op duurzaamheid, herstelbaarheid en recycleerbaarheid. De producten evalueren sneller in onze economie en kunnen vrij eenvoudig worden omgezet in nieuwe producten. Milieuproblemen lijken ver weg, omdat we alleen schone energie en schone productiemethoden gebruiken. De lucht is schoon, het water is schoon en niemand durft de beschermde natuurgebieden te verstoren omdat ze zo waardevol zijn voor ons welzijn. In de steden hebben we veel groen en overal planten en bomen. Ik begrijp nog steeds niet waarom we in het verleden alle vrije plekken in de stad hebben opgevuld met beton.

Winkelen? Ik kan me niet echt herinneren wat dat is. Voor de meesten van ons is het veranderd in het kiezen van dingen om te gebruiken. Soms vind ik dit leuk, en soms wil ik gewoon dat het algoritme het voor mij doet. Het kent mijn smaak inmiddels beter dan ik.

Toen AI en de robots zoveel van ons werk overnamen, hadden we ineens tijd om goed te eten, goed te slapen en tijd door te brengen met andere mensen. Het concept van de spits is obsolete, want het werk dat we doen kan op elk moment gedaan worden. Ik weet eigenlijk niet meer of ik het werk zou noemen. Het lijkt meer op denktijd, scheppingskracht en ontwikkelingstijd.

Een tijd lang werd alles omgezet in vermaak en wilden de mensen zich niet druk maken over moeilijke zaken. Pas op het laatste moment kwamen we erachter hoe we al deze nieuwe technologieën konden gebruiken voor betere doeleinden dan alleen het doden van de tijd.

Mijn grootste zorg is die van alle mensen die niet in onze stad wonen.
Degenen die we onderweg zijn kwijtgeraakt.
Degenen die besloten hebben dat het te veel werd, al deze technologie.
Degenen die zich overbodig en nutteloos voelden toen robots en AI grote delen van onze banen overnamen.
Degenen die overstuur raakten van het politieke systeem en zich ertegen keerden.

Zij leven een ander soort leven buiten de stad. Sommigen hebben kleine zelfvoorzienende gemeenschappen gevormd. Anderen bleven gewoon in de lege en verlaten huizen in kleine 19e eeuwse dorpjes. Ze moeten alles zelf beslissen en voor hun bestaan werken. Ze delen sommige gedachten niet met anderen of willen per sé zelf kiezen wat ze doen of denken.

Af en toe ergert het me dat ik geen echte privacy heb. Ik kan nergens heen zonder me te laten registreren. Ik weet dat ergens alles wat ik doe, denk en droom wordt vastgelegd. Ik hoop alleen dat niemand het tegen mij gebruikt.

Al met al is het een goed leven. Veel beter dan het pad dat we bewandeld hebben, waar het zo duidelijk werd dat we niet verder konden gaan met hetzelfde groeimodel. We hebben al deze vreselijke dingen laten gebeuren: levensstijlziektes, klimaatverandering, de vluchtelingencrisis, aantasting van het milieu, volledig overvolle steden, watervervuiling, luchtvervuiling, sociale onrust en werkloosheid. We hebben veel te veel mensen verloren voordat we beseften dat we de dingen beter konden doen.

World Economic Forum
Contributeur Leiderschapsstrategie

Door Ida Auken